Tìm hiểu về Quỷ Cốc Tử, Nhân vật đó là ai, Có giai thoại gì?

1. Quỷ Cốc tử là ai?

Vương Thiền là tên thật của Quỷ Cốc Tử, có biệt danh là "Vương Thiền Tổ Sư" và "Quỷ Cốc Tử". Tên của ông có nguồn gốc từ nơi ông sinh ra, đó là núi Quỷ Cốc ở tỉnh Hà Nam. Vì phát âm chữ "Quy" giống với "Quỷ", nên ông lấy chữ "Quỷ" làm phần trong tên của mình. Tuy nhiên, không rõ liệu ông đã chọn tên này "an bài" hay chỉ đơn giản là ngẫu nhiên, nhưng nó làm cho Quỷ Cốc Tử thêm phần bí ẩn và huyền bí trong mắt người khác.

Quỷ Cốc Tử, tự Hủ, đạo hiệu Quỷ Cốc, được thế nhân tôn là "Vương Thiền Tổ Sư", được công nhận là thủy tổ của học phái Tung Hoành Gia trong Cửu Lưu thập gia, chuyên về nghệ thuật ngoại giao xuất hiện trong thời kỳ Chiến Quốc tại Trung Quốc. Ông là sư phụ của nhiều đệ tử tài giỏi như Tô Tần, Trương Nghi, Tôn Tẫn, Bàng Quyên và được ca ngợi là bậc kỳ tài. Các ghi chép đầu tiên về Quỷ Cốc Tử được đưa ra trong cuốn "Sử ký" của Tư Mã Thiên, trong đó Tô Tần và Trương Nghi đều được ghi nhận là học trò của ông. Trong cuốn "Quận trai độc thư chí" của Công Vũ thời Đại Tống, Quỷ Cốc Tử được miêu tả là ẩn cư ở vùng núi cao rừng rậm thuộc đất Dương Thành nhà Chu trong thời Chiến Quốc và là thầy dưỡng tính trị thân của Tô Tần và Trương Nghi.

2. Các tác phẩm để đời và môn đệ của Quỷ Cốc Tử

Có nhiều truyền thuyết khác nhau về Quỷ Cốc Tử, nhưng một trong số đó nói rằng ông có tư chất thông minh thiên bẩm. Từ khi ông 2 tuổi, ông đã bắt đầu đọc sách. Lúc 5 tuổi, ông đã bắt đầu học tập toán quái (xem bói). Vào độ tuổi hơn 10, ông đã trở thành một thầy xem bói mà được mọi người xa gần biết đến. Vì thế, dân gian tin rằng Quỷ Cốc Tử là ông tổ của mệnh lý.

Quỷ Cốc Tử được coi là "Cổ chi Chân Tiên" và "Huyền đô Đạo trường" trong Đạo Giáo. Trong tác phẩm "Bản kinh âm phù thất thuật", Quỷ Cốc Tử giảng dạy về đạo lý nghỉ ngơi dưỡng sức. Ngoài ra, "Bãi hạp sách" (hay còn gọi là "Quỷ Cốc Tử") miêu tả về kỹ xảo trong sách lược và biện luận, thể hiện tài hùng biện cao thâm và tinh diệu của ông. Cuốn sách này được xếp vào Tử Bộ Tạp Giao trong Tứ khố hoàn thư - bộ sưu tập sách biên soạn trong triều đại nhà Thanh. Tuy nhiên, vì tư tưởng đàm luận và chỉ đạo của Tung Hoành Gia khác xa so với tư tưởng của Nho Gia, nên các học giả đời sau không tôn sùng cuốn sách này.

Trong số các học trò của Quỷ Cốc Tử, Tô Tần, Trương Nghi, Tôn Tẫn và Bàng Quyên được xem là bậc thầy vượt trội trong mắt thế nhân. Tác phẩm "Quỷ Cốc tứ hữu chí" (còn được gọi là "Tôn Bàng diễn nghĩa thất quốc chí toàn truyện") miêu tả cuộc đấu trí giữa Tôn Tẫn và Bàng Quyên, sự ủng hộ của Tô Tần và Trương Nghi... Tuy nhiên, khi thấy Tô Tần và Trương Nghi đam mê danh vọng, khát khao thể hiện bản thân thông qua sự nghiệp, Quỷ Cốc Tử chỉ có thể than khổ rằng: "Làm người thành Tiên thật khó!".

Tuy nhiên, như một tục ngữ nói, "Đạo gia chân chính truyền thừa đều là do Sư Phụ tìm đồ đệ chứ không phải là đồ đệ tìm Sư Phụ". Do đó, việc Quỷ Cốc Tử thấy rõ tài năng của Tô Tần và Trương Nghi không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của sự lựa chọn kỹ càng của ông.

3. Những câu nói của Quỷ Cốc Tử nhìn biết người tài, kẻ bỏ đi

Quỷ Cốc Tử là một huyền thoại của thời Trung Quốc cổ đại, sống ẩn cư trong núi và được biết đến với nhiều kiến thức đa dạng và tinh thông về nhiều lĩnh vực. Nhân vật này đã truyền lại cho chúng ta những cách nhìn nhận về con người và cách hành xử rất uyên bác và sâu sắc.

Quỷ Cốc Tử là một trong những đại diện nổi bật của phong trào Đạo gia thời Xuân Thu Chiến Quốc, và được coi là thủy tổ của tung hoành gia. Ông thường lui về núi hái thuốc và tu luyện Đạo. Vì sống ẩn cư trong hang Quỷ Cốc, ông tự gọi mình là Quỷ Cốc tiên sinh và cho rằng mình là đệ tử của Lão Tử.

Suốt hơn 2000 năm qua, các chuyên gia binh pháp đều tôn vinh Quỷ Cốc Tử như một Thánh nhân, với tư cách là thủy tổ của tung hoành gia. Người ta còn gọi ông là tổ sư gia khi thực hiện các phép bói toán, và lão tổ của Đạo giáo. Quỷ Cốc Tử được coi là một nhân vật tiêu biểu của Đạo gia thời Xuân Thu Chiến Quốc, với khả năng tinh thông bách gia và dạy rất nhiều kỹ năng giỏi. Ông chỉ xuống núi một lần trong đời để thu nhận bốn đồ đệ: Bàng Quyên, Tôn Tẫn, Tô Tần và Trương Nghi. Những người này trước đó chỉ là những người bình thường, nhưng sau khi được ông truyền dạy thì trở nên nổi tiếng và có tài năng vượt trội.

Nhờ các kỹ năng thao lược binh pháp và biện thuật tung hoành do Quỷ Cốc Tử truyền lại, bốn người này đã trở thành các quan tướng trong các quốc gia chư hầu, có khả năng hô gió gọi mưa và chi phối chính trị thời loạn thế Chiến Quốc. Tuy nhiên, tất cả đều là nhờ công lao và sự dạy bảo của Quỷ Cốc Tử, người đã sử dụng phương pháp truyền thụ thân giáo để truyền dạy cho các đồ đệ của mình.

3.1. Câu thứ nhất: Phú Khán kỳ sở vi ( xem những gì người đó làm khi giàu)

Mặc dù tất cả con người trên thế giới đều hiểu rằng danh lợi là thứ vật chất bên ngoài, nhưng chỉ có rất ít người có thể thoát ra khỏi cái bẫy này. Họ phải đấu tranh, vất vả, và đôi khi còn đánh đổi cả tính mạng để đạt được những thành công và danh vọng trong cuộc đời.

Nếu không thể nhìn nhận danh lợi một cách bình tĩnh và khách quan, thì chúng ta không thể giữ được tâm hồn trong sáng và thanh tịnh. Giống như câu chuyện về người đi tìm mặt trời, dù ta chỉ có thể thấy ánh sáng phát ra từ bốn phía, nhưng mãi mãi không thể đạt được mục tiêu. Thay vì vất vả theo đuổi, chúng ta có thể tìm kiếm sự yên tĩnh trong lòng mình, và quan sát thế giới xung quanh một cách bình tĩnh, để tận hưởng ánh nắng của mặt trời chiếu lên tâm hồn ta.

Vì vậy, trên thế giới này có rất nhiều người giàu có, nhưng chỉ có rất ít người biết cách sử dụng tiền một cách thông minh. Khi một người trở nên giàu có, ta có thể đánh giá giá trị của anh ta thông qua cách anh ta quản lý tài sản. Tóm lại, như câu nói: "Người quân tử đặt giá trị vào đức hạnh, kẻ tiểu nhân coi tiền bạc như mạng sống".

3.2 Câu thứ 2: Quẫn khán kỳ sở bất vi ( xem những gì người đó không làm khi nghèo)

Nhiều người trong hoàn cảnh nghèo khổ có thể vì túng quẫn mà quên mất nguyên tắc của mình, bắt tay với ác và xấu để thoát khỏi tình cảnh hiện tại.

Cổ nhân khuyên rằng, khi đang đối mặt với khó khăn và bất định, hãy giữ lời nói và hành động của mình, đừng "lên án và chỉ trích người khác". Khi đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm cơm áo gạo tiền, người khác sẽ không tin tưởng hay lắng nghe bạn, dù bạn có nói điều gì đi nữa.

Có câu tục ngữ Trung Quốc nói: "Sức yếu không nên gánh nặng, lời nói không trọng không nên khuyên người khác". Ý nghĩa của câu này là nếu bạn yếu đuối và sức lực bị hạn chế, thì không nên gánh vác những trách nhiệm quá nặng, cũng như không nên tư vấn người khác với những lời nói không mang giá trị và trọng lượng.

Khi đang trong hoàn cảnh nghèo khó, không nên vội vàng chạy đến nhờ vả người thân. Nếu bạn cần tìm sự đoàn kết, hỗ trợ và lời khuyên, thì đó là điều đúng, nhưng nếu bạn luôn đến nhà người khác để xin xỏ và giải quyết mọi khó khăn, thì dần dần bạn sẽ mất đi sự gắn bó và hỗ trợ của người thân. Bạn sẽ trở thành người đáng thương và người ta sẽ chỉ giúp bạn một lần thôi, nếu bạn liên tục nhờ vả thì người ta sẽ cảm thấy khó chịu và muốn tránh xa bạn.

Trong cuộc sống, khi gặp khó khăn, hãy tìm cách giải quyết trước khi nhờ vả người thân. Đừng làm mình trở thành kẻ ỷ lại, tự giảm giá trị của mình trong mắt mọi người.

3.3. Câu thứ 3: Cư khán kỳ sở thân ( xem người đó thân với ai trong cuộc sống)

Môi trường có tác động rất lớn đến con người, như tục ngữ "gần mực thì đen, gần đèn thì sáng" đã nói rõ. Môi trường tốt sẽ giúp con người phát triển theo hướng tích cực, trong khi môi trường xấu có thể dẫn đến suy thoái. Dưới đây là 8 kiểu người nên kết giao và 9 kiểu người nên tránh xa, có thể tham khảo:

Nên:

- Kết bạn với người hơn mình

- Kết bạn với người đức hạnh

- Kết bạn với người lý thú

- Kết giao với người nhận phần thiệt về mình

- Kết bạn với người nói thẳng

- Kết bạn với người chí hướng rộng lớn

- 7. Kết giao với người hay giúp đỡ người khác

- Kết bạn với người biết thông cảm lượng thứ

Không nên:

- Không kết giao với người không đồng chí hướng

- Không giao du với người a dua xu nịnh

- Không kết giao với người đảo ngược ân oán

- Không giao du với người bất hiếu

- Không giao du với người bảo thủ

- Không giao du với người giậu đổ bìm leo

- Không không giao du với người đoạt lợi của người khác

- Không giao du với người ngạo mạn khinh người

- Không giao du với người không có tính cách

Ở đây đề cập đến phong cách và quan điểm cá nhân của mỗi người, đọc vậy có vẻ đơn giản nhưng thực tế lại rất quan trọng. Nếu kết giao với những người này, ta có thể bị ảnh hưởng và mất đi ý chí của mình, trở nên lưỡng lự và chảy theo dòng chảy của họ.

Do đó, để nhận ra tính cách của một người, ta cần quan sát xem họ thường xuyên tương tác với những người nào và có giao thiệp thân thiết với ai.

3.4. Câu thứ 4: Quý khán kỳ sở cử ( xem những gì người đó tiến cử khi cao quý)

Khi một người được bổ nhiệm làm quan chức quan trọng, có quyền lực trong tay, thì cần quan sát xem người đó đề cử những người nào. Nếu những người được đề cử đều có tài năng và năng lực, thì đó chứng tỏ người đó là một người công bằng và trung thực.

Ngược lại, nếu những người được đề cử là những người không chuyên tâm vào công việc, chỉ lo ăn chơi thì đó chứng tỏ người đó không công bằng và không biết đánh giá người.

Địch Nhân Kiệt là một trong những người nổi tiếng nhất về công bằng và trung thực trong việc tuyển dụng tài năng. Ông không tránh xa kẻ thù khi tuyển dụng từ bên ngoài, và không phân biệt người thân khi tuyển dụng trong nội bộ. Ông là một ví dụ điển hình cho sự công bằng và được nhiều người khâm phục.

3.5. Câu thứ năm: Phú khán kỳ sở hiếu (xem những hành động hiếu thảo của người đó khi giàu có)

Để đánh giá nhân cách của một người, ta nên xem xét sự hiếu thảo của họ. Nếu một người không biết trân trọng những người đã nuôi dưỡng và yêu thương họ, thì dù họ có tài năng và giàu có đến đâu, cũng sẽ bị vùi dập trong sự bất hạnh và không có niềm vui trong cuộc sống.

Để sống một cuộc đời đầy đủ và có ý nghĩa, chúng ta cần rèn luyện tài năng và phẩm chất đạo đức, đầu tiên là bằng cách tôn trọng và biết ơn cha mẹ. Khi chúng ta có lòng hiếu thảo với cha mẹ, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên hài hòa và chúng ta sẽ dễ dàng đạt được thành công.

Ngược lại, nếu một người có mọi thứ nhưng không biết quan tâm đến cha mẹ, thì sớm muộn mọi thứ đều sẽ tan biến như nước đổ đất. Vì không thể trốn tránh trách nhiệm và sự đền đáp, người đó sẽ không được đánh giá cao trong mắt người khác và sự thất bại sẽ đến với họ.

4. Ba câu thần chú của Quỷ Cốc Tử

Tin rằng ai ai cũng đã nghe đến danh tiếng của Quỷ Cốc Tử - một nhà hiền triết thời Chiến Quốc của Trung Quốc, người không chỉ sở hữu kiến thức đa dạng của hàng trăm trường phái mà còn là một trong những người sáng lập của Đạo giáo.

Cuộc đời của Quỷ Cốc Tử có tính truyền kỳ đặc biệt, và vào thời điểm đỉnh cao của sự nghiệp, ông lại quyết định lui về sống ẩn dật trong một vùng quê hoang sơ. Điều này cho thấy rõ ràng rằng Quỷ Cốc Tử đã hiểu rõ về muôn vàn khó khăn và biến cố của cuộc đời. Vì vậy, những câu danh ngôn của ông đã trở thành "sao chổi" chỉ dẫn cho các thế hệ sau đó, chẳng hạn như ba câu thần chú vượt khó sau đây.

4.1 Không tức giận khi gặp khó khăn

Trên đời không ai có cuộc sống mãi mãi thuận lợi, suôn sẻ. Trên con đường đời chắc chắn sẽ luôn xuất hiện những trắc trở, những điều không như ý muốn. Nếu chỉ gặp một chút khó khăn là lại tức giận, đổ hết oán hận lên người khác, thì hành động như vậy không chỉ rất bất lương mà còn rất vô tâm và thiếu đạo đức.

Bạn cần nhớ rằng, những hành động và quyết định của bạn đã dẫn đến khó khăn hiện tại. Vì vậy, bạn phải kiên định đối mặt với chúng thay vì đổ lỗi cho người khác, những người luôn quan tâm và yêu thương bạn. Nếu bạn vẫn tiếp tục hành động như vậy, không chỉ không giải quyết được vấn đề mà còn gây tổn thương cho người thân và bạn bè của mình. Sau này, khi nhận ra sai lầm, bạn có thể hối hận nhưng cũng đã quá muộn.

Không có gì đáng sợ với khó khăn như chúng ta thường nghĩ. Thực tế, khó khăn là cơ hội để chúng ta thử thách bản thân và thể hiện tiềm năng của mình. Nếu chúng ta đương đầu với khó khăn một cách dũng cảm và chịu trách nhiệm cho hành động của mình, năng lượng bên trong sẽ được tăng cường. Vượt qua khó khăn là cách để chúng ta tiến thêm một bước tới thành công.

Vì vậy, khi gặp khó khăn, chúng ta không được nóng vội, mà cần phân tích bình tĩnh để tìm ra giải pháp đúng đắn.

4.2 Gặp biến cố không khinh sợ

Ý câu này muốn truyền tải cho chúng ta là không cần phải hoảng sợ khi cuộc đời xảy ra những thay đổi đột ngột. Khả năng thích ứng với môi trường và tình huống mới là một trong những yếu tố quan trọng giúp chúng ta thành công. Nếu chỉ gặp một số vấn đề khó khăn và bạn ngay lập tức trở nên sợ hãi và mất tự tin, điều này sẽ không giúp bạn giải quyết vấn đề và còn khiến người khác cảm thấy bạn không đáng tin cậy.

Sau khi Mã Tốc thất thủ tại Nhai Đình, chỉ còn 2500 quân sĩ do Gia Cát Lượng chỉ huy đóng trại tại huyện Tây Thành. Khi một thám mã phi về báo tin cho Gia Cát Lượng rằng "Tư Mã Ý đang dẫn 150.000 quân đến tấn công Tây Thành".

Trong tình hình này, không có bất kỳ đại tướng nào đứng cùng Gia Cát Lượng, chỉ có các quan văn. Nghe tin tức, tất cả các quan đều hoảng sợ và bất an. Tuy nhiên, Gia Cát Lượng vẫn bình tĩnh bước lên tường thành để quan sát. Và quả nhiên, từ xa có đám bụi lớn cuốn mất tầm nhìn, cho thấy quân địch đang tiến đến.

Sau khi Mã Tốc mất Nhai Đình, Gia Cát Lượng chỉ còn 2500 quân sĩ đóng ở huyện Tây Thành. Bỗng một thám mã phi về báo tin: "Tư Mã Ý dẫn mười lăm vạn quân đang tiến tới Tây Thành".

Không có đại tướng nào ở bên Gia Cát Lượng, chỉ có một số quan văn. Khi nghe tin này, các quan lo sợ và tái mặt. Nhưng Gia Cát Lượng thì bình tĩnh bước lên mặt thành quan sát. Xa xa, ông thấy bụi cuốn mịt mờ, quân Ngụy đang tiến tới Tây Thành. Gia Cát Lượng lập tức ra lệnh:

"Hãy giấu hết cờ quạt và tất cả binh lính đều phải vào giữ chòi gác tuần tiễu trên mặt thành của mình. Nếu có ai tự ý ra vào cổng thành hoặc nói quá to, họ sẽ bị giết. Mở rộng hết bốn cổng thành ra, ở mỗi cổng thành, lấy hai chục người cải trang làm dân thường, quét ở cổng thành. Khi quân Ngụy đến, không được nhầm lẫn, ta sẽ có mưu kế để đối phó."

Sau khi hoàn thành lệnh, ông thản nhiên tự tại ngồi gảy đàn trên thành.

Cha con Tư Mã Ý đến và bị bất ngờ bởi cảnh tượng này. Sau khi suy xét kỹ lưỡng và lo sợ Gia Cát Lượng có kế hoạch binh mãi phục, Tư Mã Ý đã quyết định rút quân.

4.3. Khi bị vu cáo thì không tranh cãi

Khi bị chỉ trích hoặc gièm pha, thay vì tranh luận hay giải thích, chúng ta nên suy nghĩ và xem xét lời người ta nói có đúng hay không. Nếu đúng thì cần sửa chữa, nếu sai thì không cần quan tâm đến họ. Những người nói xấu chúng ta thường là những người thua kém và muốn hạ thấp chúng ta. Vì vậy, nếu không cần thiết thì không nên lãng phí thời gian với họ. Tuy nhiên, rất ít người thực sự có thể thực hiện những điều này khi gặp khó khăn, thường chỉ trách móc vận mệnh hoặc số phận.